Bezpieczna produkcja dla ludzi i otoczenia

Efektywność procesów i wpływ na środowisko

Przemysł chemiczny jest jedną z branż najsilniej ingerujących w środowisko naturalne. Stanowi to szczególne wyzwanie dla całej Grupy Azoty, a także nakłada na nas szczególną odpowiedzialność.

Przejdź do indeksu GRI STANDARD
P
[103-2] [A300-1]

Przemysł chemiczny jest jedną z branż najsilniej ingerujących w środowisko naturalne. Stanowi to szczególne wyzwanie dla całej Grupy Azoty, a także nakłada na nas szczególną odpowiedzialność. Wszystkie nasze spółki działają z poszanowaniem regulacji środowiskowych, przepisów prawa i na podstawie stosownych pozwoleń. Ze względu jednak na skalę i zasięg naszej działalności oraz możliwości, jakimi dysponujemy, chcemy robić dla ochrony środowiska więcej, niż wynika to jedynie z przestrzegania prawa. Co roku wydajemy miliony złotych na proekologiczne instalacje, które zmniejszają nasz negatywny wpływ na przyrodę.

Pięć najważniejszych spółek Grupy Azoty Nakłady na inwestycje proekologiczne
w 2017 r. [tys. zł]
Grupa Azoty S.A. 10 349
Grupa Azoty Kędzierzyn 70 065
Grupa Azoty Police 65 250
Grupa Azoty Puławy 52 500
Grupa Azoty Siarkopol 550 000
Łącznie najważniejszych spółek Grupy
748 164
DOBRA PRAKTYKA

Grupa Azoty SA współpracuje z Reliability Solutions, spin-off’em z Akademii Górniczo-Hutniczej. Efektem wspólnych działań jest testowe wdrożenie nowoczesnego systemu klasy PdM o nazwie RSIMS na instalacji V KGZ. Wykorzystując nowoczesne algorytmy sztucznej inteligencji (m.in. Deep Learning), system analizuje ogromne zbiory danych (m.in. dane sensorowe, serwisowe i środowiskowe) i wyszukuje sygnały świadczących o pogarszającym się stanie technicznym monitorowanych maszyn. System monitoruje w czasie rzeczywistym ok. 300 parametrów procesowych instalacji i wykrywa skomplikowane wielopoziomowe zależności, które mogą świadczyć o zbliżającej się awarii. Algorytmy znajdują również zastosowanie do wskazania prawdopodobnych przyczyn awarii, co umożliwia prowadzenie eksploatacji maszyn w sposób optymalny.

Korzystanie z technik PdM pozwala nie tylko zwiększyć bezpieczeństwo techniczne, ale również obniżyć liczbę nieplanowanych postojów, podnieść dostępność, a w rezultacie efektywność produkcyjną, co ma ogromne znaczenie szczególnie w przypadku urządzeń krytycznych.

Zobacz jakie inwestycje na rzecz zwiększenia efektywności środowiskowej prowadzimy w poszczególnych spółkach:

Grupa Azoty Police

Nasze inwestycje:

  • Kilkanaście milionów złotych wydano na proekologiczne inwestycje w Jednostce Biznesowej Pigmenty – zakładzie, który jako jedyny w kraju produkuje biel tytanową. Największy zakres inwestycji związany był z oczyszczaniem z tlenków siarki gazów poprodukcyjnych – do istniejącej instalacji składającej się z dwóch reaktorów dobudowano dwa kolejne, nowoczesne reaktory odsiarczania z nowym, bardziej wydajnym katalizatorem. Aby ograniczyć emisję zanieczyszczeń, zmodernizowano filtry – zmieniono ich technologię, rodzaj montażu oraz typ zastosowanych tkanin. Podjęte prace doprowadziły do zmniejszenia emisji tlenków siarki co najmniej pięciokrotnie. Aktualny poziom emisji jest mniej więcej trzykrotnie niższy od limitu narzuconego przez dyrektywę w sprawie emisji przemysłowych (IED).
  • W 2017 roku zakończono modernizację instalacji amoniaku. Jej celem jest m.in. obniżenie energochłonności procesu produkcji tej substancji.
  • Modernizacja wieży granulacyjnej mocznika.
  • W Spółce trwa proces zmiany technologii produkcji kwasu fosforowego z metody dwuwodzianowej DH na metodę dwuwodzianowo-półwodzianową DA-HF. W wyniku zmiany technologii nastąpi poprawa efektywności produkcji kwasu fosforowego oraz zmniejszenie zużycia energii cieplnej, ograniczenie ilości odpadu – fosfogipsu – i ograniczenie zużycia surowca fosforowego.
  • Grupa Azotowa Police systematycznie wymienia wszystkie wyeksploatowane kompresory – w 2017 roku rozpoczęto wymianę kompresora nr 1 w ob. 266. Nowy sprzęt zużywa o ponad 35 proc. energii elektrycznej mniej niż kompresory dotychczas użytkowane, co rocznie przekłada się na oszczędność energii elektrycznej rzędu 3,4 tys. MWh.
  • W 2016 roku ukończono modernizację układu gospodarki kondensatami na Wydziale Kwasu Siarkowego – w efekcie ograniczono zużycie ciepła w parze o 38 proc.
  • W 2017 roku w Centrum Energetyki zakończono budowę i przystąpiono do rozruchu instalacji odsiarczania spalin w Elektrociepłowni EC II. Przy odsiarczaniu stosuje się metodę mokrą amoniakalną, dzięki czemu powstaje siarczan amonu wykorzystywany jako składnik nawozów mineralnych. (Patrz schemat „Odsiarczanie gazów odlotowych metodą mokrą amoniakalną”) Siarczan amonu ze względu na postać występowania siarki w związku (bezpośrednio dostępnej dla roślin) jest jednym z najcenniejszych źródeł siarki w produkcji nawozów.

Metoda oczyszczania gazów spalinowych za pomocą wody amoniakalnej została oparta na przemianie ditlenku siarki w siarczan(IV) amonu w reakcji z amoniakiem, a następnie utlenieniu powstałego siarczanu(IV) amonu do siarczanu(VI). Opracowanie tej metody pozwoliło na otrzymanie nawozu mineralnego, jakim jest siarczan amonu, z pominięciem etapu wytwarzania kwasu siarkowego(VI). W procesie tym, gazy oczyszczane są z takich składników, jak SO2, SO3, HCl i HF.

DOBRA PRAKTYKA

W 2017 roku zainstalowano dwie kamery w sokolim gnieździe na 80. metrze jednego z kominów polickiej spółki. Dzięki transmisji online każdy może obserwować życie ptasiej rodziny – narodziny piskląt, ich pierwsze próby latania oraz naukę polowania. Obserwacje sokolego gniazda odbywają się w ramach projektu realizowanego przez Radę Programu Restytucji Sokoła Wędrownego w Polsce. Sporządzana jest dokumentacja, a pisklęta są obrączkowane.

Wielbiciele ptaków mogą również podglądać życie kilkudziesięciu gatunków w sąsiedztwie wielkich hałd fosfogipsów w obrębie oczyszczalni ścieków Grupy Azoty Police. Sztucznie utworzone tam zbiorniki wodne oraz otaczające je łąki upodobało sobie niemal 180 gatunków ptaków, w tym prawie 80 wodno-błotnych, m.in. bąki z rodziny czaplowatych, gęgoły, perkozy, kanie rude, kormorany, derkacze i wodniczki. Perłą wśród skrzydlatych mieszkańców oczyszczalni jest jednak ohar – jeden z nielicznych ptaków gnieżdżących się pod ziemią. Zamieszkuje opustoszałe lisie, borsucze bądź królicze nory lub inne jamy.

DOBRA PRAKTYKA

Produkcja i wykorzystanie nawozów azotowych prowadzi do emisji gazów cieplarnianych, ale dzięki postępowi technologicznemu i racjonalnemu gospodarowaniu zasobami oraz energią można ograniczać wielkość emisji, a co za tym idzie również wielkość śladu węglowego. Przykładem działań zmierzających do ograniczenia śladu węglowego naszych produktów jest realizowany w Grupie Azoty Puławy projekt „Wsparcie dla rolnictwa niskoemisyjnego – zdolnego do adaptacji do zmian klimatu obecnie oraz w perspektywie lat 2030 i 2050 (LCAgri)”, dofinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Jego celem jest poprawa wydajności wykorzystywania zasobów poprzez wdrożenie innowacyjnych niskowęglowych praktyk rolniczych oraz promocję zrównoważonego stosowania mineralnych nawozów przez gospodarstwa rolne w Polsce.

Projekt jest realizowany w ramach konsorcjum, w skład którego - oprócz Grupy Azoty Puławy wchodzą Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, Instytut Agrofizyki Polskiej Akademii Nauk oraz Instytut Ochrony Środowiska.

DOBRA PRAKTYKA

Grupa Azotowa Police monitoruje pomiary zanieczyszczeń gazowych oraz pyłowych do powietrza. W trzech punktach pomiarowych spółka prowadzi 24-godzinny monitoring emisji zanieczyszczeń. Lokalizacja punktów pozwala na ocenę oddziaływania zanieczyszczeń powstających podczas normalnej pracy instalacji.

Grupa Azoty Puławy

Nasze inwestycje:

  • Zmiana koncepcji budowy bloku energetycznego – w miejsce planowanego wcześniej bloku gazowo-parowego spółka zdecydowała się na blok zasilany węglem, co zmniejszy poziom emisji CO2.
  • Modernizacja siatek katalitycznych i wychwytujących spowodowała obniżenie emisji N2O w produkcji kwasu azotowego. W 2016 roku wskaźnik wynosił 0,97 kg N2O/t HNO3, po modernizacji w 2017 roku – 0,68 kg N2O/t HNO3.
  • Emisje do atmosfery zostały w 2016 roku zredukowane również dzięki m.in. wymianie kondensatora karbaminianu amonu w sekcji syntezy instalacji mocznika II, wymianie wymienników ciepła w instalacji amoniaku 1, montażu nowych pomp do cyrkulacji kwasu azotowego w kolumnie absorpcyjnej K02, montażu nowych pomp wody zasilającej kotły w instalacji kwasu azotowego oraz montażu kompresora wodoru 1900 Nm3/h. W 2017 roku dodatkowo wymieniono wypełnienie strukturalne kolumny rektyfikacyjnej instalacji cykloheksanonu, przeprowadzono modernizację mycia potasowego na pierwszym ciągu instalacji amoniaku 1 oraz wymieniono palniki w piecu reformingowym instalacji amoniaku 2.
  • Projekt „Układ kolektorowania i zawracania ścieków na instalacji Mocznik I”.
  • Modernizacja kotła nr 2 zakładowej elektrociepłowni, co pozwoli na jego efektywną pracę przez kolejnych 15–20 lat i pozwoli zmniejszyć emisję tlenków azotu. Zmodernizowany kocioł nr 2 wraz ze zmodernizowanymi wcześniej kotłami nr 4 i 5 będą stanowić podstawowe jednostki wytwórcze elektrociepłowni, które uzupełni nowy kocioł nr 6. Modernizacja kotła nr 2 planowana jest do końca 2018 roku.
  • Wymiana turbozespołu TG-02 w Zakładzie Elektrociepłowni.
  • Ograniczenie zużycia wody gruntowej i wody z Kurówki przez budowę nowej, oszczędnej instalacji demineralizacji wody i zamknięcie 50-letniej, energochłonnej instalacji demineralizacji wody.
  • Modernizacja pompowni nr 3 podającej wodę powierzchniową z Wisły do Grupy Azoty ZAP polegająca na wymianie starych pomp na pompy z falownikami, co przyczyni się do ograniczenia poboru wody powierzchniowej z Wisły.
  • Budowa instalacji odwadniania osadów podekarbonizacyjnych i zawracanie tych wód do instalacji dekarbonizacji w celu ograniczenia zużycia wody z Kurówki.
DOBRA PRAKTYKA

Najpopularniejszym projektem realizowanym przez Grupę Azoty Puławy od 13 lat, a zapoczątkowanym przez Program „Odpowiedzialność i Troska” jest akcja „Drzewko za butelkę”. Celem akcji jest połączenie edukacji ekologicznej, aktywności społecznej, dbałości o środowisko naturalne oraz o własne miasto i gminę. Ideą jest rywalizacja w formie zabawy pomiędzy klasami szkolnymi i grupami przedszkolnymi w uzbieraniu jak największej liczby plastikowych pustych butelek. Zebrane przez dzieci butelki trafiają do powtórnego przerobu, a symbolem działań są posadzone na terenie placówek drzewka. Najlepsze klasy i grupy przedszkolne otrzymują nagrody finansowe i rzeczowe. Partnerami Akcji są: Zakład Usług Komunalnych w Puławach oraz Starostwo Powiatowe w Puławach. Do 2016 roku – w ramach 12 puławskich edycji akcji „Drzewko za butelkę” – uczestnicy zebrali w sumie 5 mln 676 tys. 650 sztuk butelek i posadzili 3 tys. 354 drzewka w swoim otoczeniu. W edycji z 2017 r. wzięło udział ponad 2 tys. uczniów z 26 placówek oświatowych z całego powiatu (17 szkół podstawowych oraz 13 przedszkoli). Uczestnicy zebrali rekordową liczbę ponad 1 mln. plastikowych butelek.

[307-1]
WYZWANIA MODERNIZACYJNE - SYTUACJE PROBLEMOWE

W latach 2016–2017 Grupa Azoty Puławy musiała zmierzyć się z sankcji związanych z niezgodnością działań z przepisami środowiskowymi, z wyjątkiem Grupy Azoty Puławy. W 2016 Grupa Azoty Puławy musiała przeprowadzić niezbędne prace remontowe wymagające zatrzymania instalacji odsiarczania. Efektem było przekroczenie dozwolonego poziomu  emisji dwutlenku siarki z elektrociepłowni i kara w wysokości 227 tys. zł (decyzją z 30 marca 2017 roku). Podobnie w 2017 r. Grupa Azoty Puławy podjęła decyzję o zatrzymaniu pracy instalacji odsiarczania spalin w celu usunięciu usterek wewnątrz absorbera i przeglądu wentylatorów doprężających. W celu zminimalizowania przekroczenia standardów emisyjnych do pracujących kotłów podawane było paliwo o niskiej zawartości siarki. Nieuniknione przekroczenie standardów emisyjnych dla dwutlenku siarki i pyłów z elektrociepłowni spowodowało karę w wysokości 408 tys. zł (decyzją z dnia 19 marca 2018 roku).

Grupa Azoty S.A.

Nasze inwestycje:

  • W 2017 roku trwały końcowe prace nad uruchomieniem nowej oczyszczalni spalin z zakładowej elektrociepłowni EC II. Inwestycja, której koszt wyniósł ok. 90 mln zł, korzystnie wpłynie na jakość powietrza w Tarnowie i regionie. Obniżone zostanie stężenie dwutlenku azotu i dwutlenku siarki w spalinach do poziomu poniżej 200 mg/Nm3, a pyłu poniżej 20 mg/Nm3. Proces odazotowania będzie dwuetapowy – pierwszy etap polegać będzie na optymalizacji procesu spalania, a drugi na redukcji tlenków azotu w spalinach przez zastosowanie technologii selektywnej katalitycznej redukcji tlenków azotu (SCR). Grupa zdecydowała się na odsiarczanie spalin metodą mokrą magnezową. Produktem procesu technologicznego jest cenny nawóz – siarczan magnezu. Projekt został dofinansowany z Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009–2014.
  • W 2017 roku w Grupie Azoty S.A. rozpoczęto realizację projektu „Odbiór żużla z kotłów elektrociepłowni EC II”. Jego realizacja stworzy możliwość wykorzystania żużla do produkcji wyrobów budowlanych i przełoży się na ograniczenie ilości składowanych odpadów paleniskowych.
  • Zrealizowane projekty pozwalające na ograniczenie zużycia mediów energetycznych w procesach produkcyjnych i bardziej efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów, m.in. projekt „Odzysk ciepła z procesu przegrupowania Beckmanna – Etap 2” oraz „Obniżenie zużycia pary wodnej w procesie wytwarzania kaprolaktamu”.
  • Budowa oczyszczalni ścieków sanitarnych na terenie Zakładu Chemicznego w Dobrowie.
DOBRA PRAKTYKA

Grupa Azoty S.A. systematycznie monitoruje powietrze w pięciu punktach pomiarowych na terenie Tarnowa. Lokalizacja poszczególnych punktów pomiarowych ma na celu objęcie kontrolą szerokiego obszaru, jaki może być poddany oddziaływaniu pyłów i gazów emitowanych z terenu zakładu.

Grupa Azoty Kędzierzyn

  • W 2017 roku kontynuowano prace przy II etapie modernizacji Centralnej Mechaniczno-Biologicznej Oczyszczalni Ścieków.
  • Spółka ograniczyła emisję wytwarzaną przez instalację produkcji kwasu azotowego TKV – dwukrotnie naprawiono kosz katalityczny, uzupełniono świeży katalizator do redukcji podtlenku azotu oraz dołożono siatki. Wymieniono też cały pakiet siatek katalitycznych.
Zobacz jakie surowce wykorzystujemy
[103-2] [301-1] [302-1] [302-3] [302-4] [303-1] [303-3]

Działalność Grupy Azoty jest ściśle związana z wykorzystywaniem surowców naturalnych zarówno na potrzeby produkcji energii zużywanej wewnątrz organizacji, jak i na potrzeby naszej podstawowej działalności – produkcji nawozów oraz wyrobów chemicznych.

[301-1]

Wykorzystane surowce/materiały wg wagi i objętości


[103-2]

Energia

W Grupie Azoty S.A. głównym źródłem energii cieplnej i elektrycznej dla instalacji produkcyjnych jest elektrociepłownia EC II z paliwem węglowym. Będzie ona systematycznie modernizowana, a skala i zakres prac będą dostosowane do zmieniających się warunków prawnych, w szczególności dotyczących oddziaływania na środowisko, oraz nadążanie za zmianami zapotrzebowania na media energetyczne dla instalacji produkcyjnych.

Zakłady Grupy Azoty Kędzierzyn zużywają energię w parze technologicznej o ciśnieniu 7 MPa, 1,5 MPa, 0,6 MPa i 0,15 MPa wytwarzanej w 6 kotłach opalanych miałem węglowym. Część energii wytwarzana jest w czterech turbozespołach, pozostała jest kupowana ze źródeł zewnętrznych.

Grupa Azoty Police produkuje część potrzebnej energii – elektryczną generatorami w dwóch elektrociepłowniach, a parę wodną w EC II i kotłach siarkowych Wydziału Kwasu Siarkowego. Część energii jest kupowana w źródłach zewnętrznych. Polityka ograniczania zużycia paliw oparta jest na wdrożonym w 2013 roku systemie zarządzania energią wg ISO 50001.

Grupa Azoty Puławy konsumuje w skali roku ok. 1,28 TWh energii elektrycznej i 14,1 PJ energii cieplnej. Puławy posiadają własną elektrociepłownię, która w 100% pokrywa potrzeby cieplne i w 46% elektryczne. Elektrociepłownia zakładowa oparta jest na węglu kamiennym. Pełni ona rolę producenta mediów technologicznych na potrzeby Zakładów: pary technologicznej, energii elektrycznej, wody zdemineralizowanej, wody zdekarbonizowanej, ciepła technologicznego oraz ciepła na potrzeby grzewcze, z którego korzysta również miasto.


DOBRA PRAKTYKA

W Puławach ma powstać nowa elektrociepłownia. W nowej instalacji niższy ma być poziom emisji dwutlenku węgla, a zmniejszenie emisji tlenków azotu zapewni zastosowanie układu odsiarczania spalin. Cały układ energetyczny ma być lepiej dopasowany do realnych potrzeb spółki. Inwestycja realizowana z budżetem 99 mln zł ma zapewnić zwiększenie sprawności wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu poprzez wymianę turbozespołu upustowo-kondensacyjnego TG-2 o mocy 30 MWe na nową jednostkę o mocy nominalnej 37 MWe w ramach modernizacji układu elektro-energetycznego. Dodatkowo ma zostać zmodernizowany kocioł parowy nr 2 w zakładowej elektrociepłowni w celu redukcji emisji NOx. Budżet tej inwestycji to z kolei 70 mln zł. Zmodernizowany kocioł wraz z kotłami nr 4 i 5 będzie stanowił podstawowe jednostki wytwórcze zakładowej elektrociepłowni.


Suma zużycia energii elektrycznej dla Grupy Azoty wyniosła:

[302-4] Wszystkie spółki naszej grupy kapitałowej podejmują działania zmierzające do ograniczenia zużycia energii. W latach 2016–2017 cztery największe spółki Grupy zrealizowały m.in. następujące projekty:

  • odzysk ciepła z procesu przegrupowania Beckmanna Etap 2 – szacunkowa oszczędność roczna 2,55 mln zł
  • wymiana transformatorów w stacjach transformatorowych 6/0,4kV „Młynownia” oraz „Pompowni T” – szacunkowa oszczędność roczna to 322 tys. zł
  • zabudowa turbozespołu niskoprężnego w EC II – szacunkowa oszczędność roczna z tytułu mniejszego zakupu energii elektrycznej z sieci zewnętrznej – 1,6 mln zł
  • modernizacja izolacji zimnochronnych – szacunkowa oszczędność roczna 60 tys. zł
  • pozyskanie białych certyfikatów – szacunkowa oszczędność roczna 100 tys. zł

Zużycie energii elektrycznej – w MWh

 
Grupa Azoty Kędzierzyn
Grupa Azoty Police
Grupa Azoty Puławy
Grupa Azoty S.A.
Rok
2016
2017
2016
2017
2016
2017
2016
2017
Suma
639 557,0
580 769,0
476 056,6
493 788,6
1 456 403,0
1 479 652,0 3 023 033,0 3 060 954,0


[302-1]

Zużycie energii przez organizację z uwzględnieniem rodzaju surowców

Paliwa wykorzystane do wytworzenia energii elektrycznej w podziale na kategorie surowców energetycznych – w GJ

 Kategorie surowców energetycznych
Grupa Azoty Kędzierzyn
Grupa Azoty Police
Grupa Azoty Puławy
Grupa Azoty S.A.
2016
2017
2016
2017
2016
2017
2016
2017
 Ciepło w parze*
374 800,00
1 322 900,00
458 584,00
443 996,00
0,00
0,00
0,00
0,00
 Gaz technologiczny
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
4 400,00
0,00
 Gaz ziemny
0,00
0,00
0,00
0,00
5 102,00
1 700,00
1 309,00
0,00
 MEAK
0,00
0,00
0,00
0,00
99 469,00
74 521,00
0,00
0,00
 MEK paliwowy
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
16 645,00
0,00
 Miał węglowy oraz węgiel energetyczny
405 007,00
1 321 524,00
1 498 778,00
1 470 495,00
3 815 604,00
2 041 315,00
2 827 896,00
4 101 007,00
 Olej opałowy
484,00
1 556,00
1 818,00
2 643,00
0,00
0,00
14 197,00
20 151,00
 Suma 
 780 291,00 
 2 645 980,00 
 1 959 180,00 
 1 917 134,00 
 3 920 175,00 
 2 117 536,00 
 2 864 447,00 
 4 121 158,00 


[302-4]

 
Grupa Azoty Kędzierzyn
Grupa Azoty Police
Grupa Azoty Puławy
Grupa Azoty S.A.
2016
2017
2016
2017
2016
2017
2016
2017
Elektryczność, ogrzewanie, chłodzenie i para nabywane w celach konsumpcyjnych - w gj
1 271 909,17
1 032 142,47
1 473 830,30
1 552 182,19
3 680 128,00
4 325 221,00
667 197,00
596 869,00
Elektryczność, ogrzewanie, chłodzenie i para wytworzone przez organizację - w gj
6 237 130,60
6 892 410,52
9 332 085,75
9 483 949,20
17 513 086,00
17 120 249,00
2 942 725,00
3 030 675,00
Elektryczność, ogrzewanie, chłodzenie i para sprzedane przez organizację - w gj
520 556,00
554 271,00
432 364,10
468 786,86
1 339 112,00
1 384 653,00
268 944,00
303 274,00
Całkowita konsumpcja energii wewnątrz organizacji - w gj
6 988 483,77
7 370 281,99
10 373 551,95
10 567 344,53
19 854 102,00
20 060 817,00
3 340 978,00
3 324 270,00
 
 
wzrost w stosunku do roku 2015 o ok. 1%

 
spadek w stosunku do roku 2015 o ok. 6%
 
wzrost w stosunku do roku 2015 o ok. 2%
 
spadek w stosunku do roku 2015 o ok. 17%


Oszczędności energetyczne dzięki ograniczeniu zużycia energii i zwiększeniu wydajności energetycznej – w zł

 
Grupa Azoty Kędzierzyn
Grupa Azoty Police
Grupa Azoty Puławy
Grupa Azoty S.A.
Rok
2016
2017
2016
2017
2016
2017
2016
2017
 Suma
12 451 000,00
3 095 000,00
5 279 000,00
6 885 000,00
10 742 834,00
8 546 218,00
352 000,00
3 977 000,00

Łączne oszczędności energetyczne dla Grupy Azoty wyniosły: w 2016 roku 28 mln 824 tys. 834,00 zł, a w 2017 roku 22 mln 503 tys. 218,00 zł


[302-3]

Współczynnik intensywności zużycia energii elektrycznej EI

 
Grupa Azoty Kędzierzyn
Grupa Azoty Police
Grupa Azoty Puławy
Grupa Azoty S.A.
Rok
2016
2017
2016
2017
2016
2017
2016
2017
Suma
27,99
39,27
28,59
50,82
41,22
42,00
57,61
44,44
Porównanie do roku 2015
 
wzrost o 6%
 
wzrost o 21%
 
spadek o 0,29%
 
spadek o ok. 20%


[103-2]

Woda

Woda w zakładach Grupy jest wykorzystywana przede wszystkim na cele związane z produkcją. W całej Grupie chcemy zużywać jej jak najmniej, a wszędzie, gdzie to jest możliwe, wprowadzamy rozwiązania pozwalające na jej recykling.

W Grupie Azoty S.A. woda przemysłowa pobierana z sieci po wykorzystaniu w Instalacji Luwy ponownie używana jest w trzech obiegach chłodniczych jako uzupełnienie strat. Niewykorzystany nadmiar wody zawracany jest do sieci wody przemysłowej. Z kolei kondensaty parowe zawracane są z instalacji produkcyjnych do instalacji stacji uzdatniania kondensatów. Stacja uzdatnia je w procesie demineralizacji i przekazuje odbiorcom w postaci tzw. wody preparowanej – zdemineralizowanej. Woda ta zasila kotły-utylizatory. Służy też do uruchamiania instalacji tarnoformu oraz jako uzupełnienie sieci wody grzewczej. Nadmiar kierowany jest do sieci wody zdemineralizowanej.

W Grupie Azoty Kędzierzyn funkcjonuje układ pozwalający na produkcję wody przemysłowej z mieszaniny oczyszczonych ścieków przemysłowych, wód z kanalizacji deszczowej oraz wód pochłodniczych.

W spółce w Puławach funkcjonuje rozwiązanie polegające na ponownym wykorzystaniu części wód pochłodniczych – są one zawracane do układu zasilającego w wodę powierzchniową z Wisły.

W Policach woda technologiczna wykorzystywana jest przygotowania wody np. do celów chłodniczych.

[303-1]

Pobór wody w podziale na źródła (m3)

Źródło wody
Grupa Azoty Kędzierzyn
Grupa Azoty Police
Grupa Azoty Puławy
Grupa Azoty S.A.
2016
2017
2016
2017
2016
2017
2016
2017
Dostawy wody miejskiej
0,00
0,00
267 190,00
268 370,00
0,00
0,00
0,00
0,00
Gruntowe
1 785 700,00
1 673 700,00
67,00
10,00
4 629 068,00
4 988 978,00
470 000,00
923 000,00
Inne
1 882 700,00
1 839 600,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
Powierzchniowe
4 883 893,00
4 134 331,00
170 796 025,00
167 961 447,00
92 999 549,00
88 286 936,00
11 273 000,00
11 880 000,00
Suma
8 552 293,00
7 647 631,00
171 063 282,00
168 229 827,00
97 628 617,00
93 275 914,00
11 743 000,00
12 803 000,00


[303-3]

Odsetek (%) wody powtórnie wykorzystanej lub poddanej recyklingowi

 
2016
2017
Grupa Azoty Kędzierzyn
20,1
34,38
Grupa Azoty Police
9,67
10,44
Grupa Azoty Puławy
9,08
2,55
Grupa Azoty S.A.
16,52
14,76
Nasze emisje
[103-2] [305-1] [305-4] [305-5] [305-7]

[103-2]

Działalność każdego na świecie koncernu chemicznego związana jest z emisjami do środowiska. W Grupie Azoty śledzimy najnowsze światowe rozwiązania techniczne pozwalające na jej ograniczenie – stosujemy je w naszych zakładach, konsekwentnie obniżając nasze wskaźniki emisyjne.

W Grupie Azoty S.A. emisja podtlenku azotu z instalacji produkcji kwasu azotowego technicznego w 2016 roku wyniosła 363,476 Mg N2O, a wskaźnik efektywności 1,2 przy benchmarku 1. Wielkość tej emisji w 2017 roku wyniosła 358,671 Mg N2O, a wskaźnik efektywności 1,05 przy benchmarku 1.

W Grupie Azoty Kędzierzyn instalacje produkcji kwasu azotowego są instalacjami nowoczesnymi emitującymi N2O na poziomie benchmarku (w 2016 roku) i spełniającymi wymagania BAT. W 2017 roku kędzierzyńska spółka wyemitowało 374,522 Mg N2O, produkując 494,69 Mg kwasu azotowego – uzyskany wskaźnik emisji wyniósł 0,76 kg N2O/t HNO3. Rok wcześniej spółka wyemitowała 580,692 Mg N20, a wielkość produkcji kwasu azotowego wyniosła 504 Mg – uzyskany w 2016 roku wskaźnik emisji to 1,15 kg N2O/t HNO3.

Swój wskaźnik emisji N2O obniżyła także w ostatnich latach Grupa Azoty Puławy. W 2016 roku wynosił on 0,97 kg N2O/t HNO3, a w 2017 roku 0,68 kg N2O/t HNO3. Obniżenie wskaźnika spowodowane jest pracą instalacji z nowymi pakietami siatek katalitycznych i wychwytujących. Osiągnięte w latach 2016 i 2017 wskaźniki są znacząco niższe niż zalecenia najlepszych dostępnych technik (BAT) dla istniejących instalacji średniociśnieniowych (1,85 kg N2O/t HNO3) oraz w pobliżu benchmarku wykorzystywanego do obliczenia bezpłatnych przydziałów uprawnień do emisji w ramach systemu ETS (wynoszącego ok. 1 kg N2O/t HNO3).

Grupa Azoty Police emituje N2O w śladowych ilościach.


DOBRA PRAKTYKA

Tlenek azotu jest znacznie bardziej trujący od dwutlenku węgla. Grupa Azoty Police, jak i Grupa Azoty Kędzierzyn od kilku lat wytwarza wodny roztwór mocznika, który wtryskiwany jest w silnikach przed katalizatorem w układzie wydechowym. W wyniku zachodzących reakcji powstają zupełnie niegroźne dla środowiska azot i para wodna. W przypadku samochodów ciężarowych z silnikami wysokoprężnymi preparat – w Polsce znany pod nazwą NOXy® – jest jedynym skutecznym środkiem pozwalającym sprostać wymogom norm europejskich.

[305-1]

Łączne bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych wielkość ekwiwalentu CO2 w podziale na kategorie gazu cieplarnianego – w t


Kategorie gazu cieplarnianego
2016
2017
Grupa Azoty Kędzierzyn
Dwutlenek węgla
1 111 065,0
1 172 569,0
Podtlenek azotu
173 046,0
111 608,0
Grupa Azoty Police
Dwutlenek węgla
1 537 341
1 653 948
Podtlenek azotu
0 0
Grupa Azoty Puławy
Dwutlenek węgla
1 946 484,0
3 273 991,0
Podtlenek azotu
257 631,0
171 882,0
Grupa Azoty S.A.
Dwutlenek węgla
888 582,0
1 053 743,0
Podtlenek azotu
108 316,0
106 884,0


[305-4]

Efektywność związana z emisją gazów cieplarnianych wielkość emisji CO2 – w t


Grupa Azoty Kędzierzyn
Grupa Azoty Police
Grupa Azoty Puławy
Grupa Azoty S.A.

2016
2017
2016
2017
2016
2017
2016
2017
Wskaźnik efektywności związany z emisją CO2 [t CO2/t NH3]
1,578 1,578 1,87
1,82
1,705
1,67
1,12 1,52
Wskaźnik efektywności związany z emisją N2O [kg N2O/t HNO3]
1,15
0,76
Nd
Nd
1,00
0,64
1,20
1,05


[305-5]

Redukcja emisji gazów cieplarnianych – w Mg CO2e


2016 2017
Grupa Azoty Kędzierzyn 49 029,00 58 110,00
Grupa Azoty Police 0,00 26 300,00
Grupa Azoty Puławy 0,00 0,00
Grupa Azoty S.A. 10 103,00 11 535,00
Suma 59 132,00 95 945,00


[305-7]

Emisje NOx, SOx i innych istotnych związków do powietrza w podziale na typ substancji – w Mg


Grupa Azoty Kędzierzyn
Grupa Azoty Police
Grupa Azoty Puławy
Grupa Azoty S.A.
2016
2017
2016
2017
2016
2017
2016
2017
Amoniak (NH3)
511,00
352,00
456,18
428,42
1 389,39
1 132,92
131,00
151,00
Benzo-alfa-piren (C2OH12)
0,0020
0,0025
0,0001
0,0001
0,0000
0,0100
0,0020
0,0030
Dwutlenek siarki (SO2)
1 836,00
1 272,00
3 152,97
2 795,33
993,54
942,56
1 435,00
1 632,00
Dwutlenek węgla (SO2)
9 496 58,00
1 007 830,00
1 358 723,96
1 438 908,23
1 910 090,41
1 718 853,23
920 000,00
1 086 947,00
Kwas siarkowy (H2SO4)
0,00
0,00
35,34
53,59
0,00
0,00
73,00
46,00
Kwasy organiczne
0,10
0,30
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
Lotne związki organiczne (LZO)
30,00
34,00
4,58
4,56
40,74
37,60
0,00
0,00
Metan (CH4)
6,00
119,00
0,00
0,00
4,78
11,25
21,00
30,00
Tlenki azotu (NOx)
1 081,00
890,00
1 121,34
1 090,53
2 635,22
2 420,22
5 026,00
5 389,00
Podtlenek azotu (N2O)
581,00
374,00
0,00
0,00
848,79
620,28
615,00
499,00
Pył melaminy
0,00
0,00
0,00
0,00
12,54
11,13
0,00
0,00
Pył mocznika
59,00
35,00
58,43
117,75
26,81
28,92
0,00
0,00
Pył saletry amonowej
91,00
76,00
0,00
0,00
391,46
387,58
174,00
172,00
Pył siarczanu amonu
0,00
0,00
3,74
3,75
224,29
198,23
0,00
0,00
Pył zawieszony
126,00
101,00
0,00
0,00
0,00
0,00
183,00
181,00
Pył ze spalania paliw
61,00
54,00
94,77
83,85
79,02
111,99
64,00
61,00
Tlenek węgla (CO)
295,00
304,00
105,42
118,74
216,75
133,63
69,00
82,00
Węglowodory alifatyczne
13,0000
14,0000
0,0188
0,0200
19,7400
10,6100
1,0000
0,0000
Związki fluoru
0,01
25,00
5,20
4,41
0,44
13,75
0,00
0,00
Pozostałe
0,56 399 0,00
0,00
21,192
88,070
2,400
2,000
Zobacz jak zarządzamy zużyciem wody, ściekami i zagospodarowaniem odpadów
[103-2] [301-3] [304-1] [306-1] [306-2]

Ścieki

Działalność Grupy Azoty S.A. wiąże się z powstawaniem trzech rodzajów ścieków – technologicznych, socjalno-bytowo, wód pochłodniczych i opadowych. Ścieki w zależności od specyfiki zanieczyszczeń kierowane są kanalizacją przemysłową w celu oczyszczenia do Centralnej Oczyszczalni Ścieków i Biologicznej Oczyszczalni Ścieków.

  • Ścieki przemysłowe wraz ze ściekami socjalnymi oczyszczane są przy użyciu procesów mechaniczno-chemicznych w Centralnej Oczyszczalni Ścieków, oczyszczone odprowadzane są do rzeki Biała Tarnowska.
  • Ścieki przemysłowe zawierające substancje biologicznie rozkładalne kierowane są kolektorami oraz rurociągami usytuowanymi na estakadach do oczyszczeniu przy użyciu metod biologicznych w Biologicznej Oczyszczalni Ścieków, skąd przesyłane są dodatkowo do oczyszczenia w miejskiej oczyszczalni ścieków Zakładu Oczyszczalni Ścieków Tarnowskich Wodociągów.
  • Wody opadowe i pochłodnicze z terenu Grupy Azoty S.A. odprowadzane są oddzielnymi kolektorami przez zbiornik retencyjny i przelew Sutro do wód powierzchniowych Dunajca. W przypadku ewentualnej awarii i przedostania się zanieczyszczeń do kolektora EF istnieje możliwość całkowitego zamknięcia odpływu z tego kolektora i przepompowania całej objętości ścieków do Centralnej Oczyszczalni Ścieków. Istnieje również możliwość przekazania całej objętości generowanych przez Grupę Azoty S.A. ścieków do oczyszczania w Zakładzie Oczyszczalni Ścieków Tarnowskich Wodociągów.

[306-1]

Ścieki w podziale na miejsce przeznaczenia - m3


Miejsce zrzutu ścieków 2016 2017
Grupa Azoty Kędzierzyn
Rzeki (Odra)
5 379 796,00
5 563 175,00
Grupa Azoty Police
Rzeki (Odra)
36 626 436,00
34 462 323,00
Grupa Azoty Puławy
Rzeki (Wisła)
88 506 896,00
83 772 426,00
Grupa Azoty S.A.
Przedsiębiorstwa komunalne
1 399 000,00
1 422 000,00
Rzeki (Biała, Dunajec) 3 837 000,00 4 208 000,00
Suma 135 749 128,00 129 427 924,00


Ścieki w podziale na sposób uzdatniania - m3


Sposób uzdatniania ścieków
2016 2017
Grupa Azoty Kędzierzyn
Biologiczne oczyszczanie
2 154 070,00
2 402 297,00
Centralna oczyszczalnia (mechaniczno-chemiczna)
2 154 070,00
2 402 297,00
Piskorzowiec
5 379 796,00
5 563 175,00
Układ oczyszczania
0,00 0,00
Grupa Azoty Police Oczyszczalnia mechaniczno-chemiczna
36 626 436,00
34 462 323,0

Biologiczna oczyszczalnia ścieków przemysłowych
1 655 940,00
1 728 030,00
Grupa Azoty Puławy
Centralna oczyszczalnia ścieków przemysłowych (mechaniczno-chemiczna)
1 430 320,00
1 770 145,00

Dawidagi
254 736,00
254 040,00

Fekalna oczyszczalnia ścieków przemysłowych (oczyszczalnia biologiczna)
114 530,00
136 680,00
Grupa Azoty S.A.
Oczyszczenie biologiczna (III st.)
88 506 896,00
83 772 426,00

Biologiczne oczyszczanie
1 399 000,00
1 422 000,00

Centralna oczyszczalnia (mechaniczno-chemiczna)
3 370 045,00
3 790 525,00
Suma 142 745 839,00
137 703 938,00


[103-2]

Odpady

Większość odpadów odzyskiwana jest przez spółki we własnym zakresie lub za pośrednictwem firm zewnętrznych. Śledzimy trend gospodarki o obiegu zamkniętym, analizujemy cykl życia naszych produktów i rozważamy możliwość dalszych działań w tym obszarze.

[306-2]

Odpady w podziale na sposób postępowania z nimi - w Mg


Sposób postępowania z odpadem 2016 2017
Grupa Azoty Kędzierzyn Magazynowanie 16 998,00
16 985,00
Odzysk przez firmę zwen. 12 984,00
115 287,00
Odzysk we własnym zakresie 80 810,00
0,00
Przekazanie firmom zewn.
13 274,00
115 471,00
Składowanie
2 465,00
0,00
Unieszkodliwienie inaczej niż składowanie przez firmę zewn.
146,00
0,10
Grupa Azoty Police Magazynowanie
1 113,76
1 205,39
Odzysk przez firmę zwen.
81 173,05
152 678,22
Odzysk we własnym zakresie
329 300,82
419 988,76
Przekazanie firmom zewn.
81 325,47
152 936,09
Składowanie
2 022 110,28
2 197 467,79
Unieszkodliwienie inaczej niż składowanie przez firmę zewn.
152,41
257,87
Unieszkodliwienie inaczej niż składowanie we własnym zakresie
1 524 185,26
1 357 811,68
Grupa Azoty Puławy Magazynowanie
308,30
265,31
Odzysk przez firmę zewn.
97 867,56
81 597,02
Odzysk we własnym zakresie
425,50
25,50
Przekazanie firmom zewn.
97 867,56
81 610,07
Składowanie
14 541,59
17 501,21
Unieszkodliwienie inaczej niż składowanie przez firmę zewn.
0,00
13,05
Unieszkodliwienie inaczej niż składowanie we własnym zakresie
0,00
0,05
Grupa Azoty S.A. Odzysk przez firmę zewn.
55 378,20
49 682,96
Odzysk we własnym zakresie
74,80
140,00
Przekazanie firmom zewn.
55 907,60
62 477,20
Składowanie
0,00
0,00
Unieszkodliwienie inaczej niż składowanie przez firmę zewn.
529,40
464,00
Suma
4 488 938,57
4 866 157,38


[301-3]

Odsetek materiałów odzyskanych ze sprzedanych produktów i ich opakowań (ze względu na rodzaj materiału)


Grupa Azoty Kędzierzyn Grupa Azoty Police Grupa Azoty Puławy Grupa Azoty S.A.
2016 2017 2016 2017 2016 2017 2016 2017
Drewno
16,00
16,00
16
16
16,00
16,00
16,00
16,00
Papier i tektura
61,14
61,14
61
61
60,99
61,01
60,98
61,01
Po środkach niebezpiecznych


20
30
20,17
30,09
20,55
29,93
Stal i blacha stalowa
51,01
50,90
51
51

51,02
51,28
51,11
Tworzywa sztuczne
23,50
23,50
23,5
23,5
23,50
23,50
23,00
23,49
Wielomateriałowe






25,08
20,00


[103-2]

Bioróżnorodność

Ze względu na skalę prowadzonych działań oraz wielkość naszych zakładów część jednostek grupy kapitałowej sąsiaduje z terenami chronionymi lub zarządza ich obszarem. Chcemy, aby nasze sąsiedztwo w jak najmniejszym stopniu wpływało na naturę. Przez lata udowodniliśmy, że potrafimy w sposób odpowiedzialny i ekologiczny prowadzić działalność przemysłową.

[304-1]

Grupa Azoty S.A. dzierżawi od Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie teren w całości pokryty wodami płynącymi o łącznej powierzchni 7 849 m2, niezbędny dla infrastruktury przemysłowej pod próg piętrzący na rzece Dunajec.

Grupa Azoty Police jest właścicielem i użytkownikiem wieczystym terenów sąsiadujących z rezerwatami przyrody i obszarami Natura 2000. Emisje do powietrza i wód w latach 2016–2017 nie miały istotnego wpływu na ich bioróżnorodność. Na terenie spółki znajdują się również dwa czynne składowiska odpadów – siarczanu żelaza i fosfogipsu. Wprowadzony i przestrzegany przez spółkę ścisły reżim technologiczny ogranicza do minimum oddziaływanie składowisk na środowisko. Od 1994 r. prowadzone są działania mające na celu wprowadzenie na teren składowiska roślinności wyższej.

Grupa Azoty Kędzierzyn oraz Puławy nie znajdują się i nie sąsiadują z obszarami utworzonymi lub ustanowionymi na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

[304-2]

Z czterech największych spółek Grupy Azoty tylko działalność Grupy Azoty Police mogłaby potencjalnie oddziaływać na bioróżnorodność – jest to związane z emisjami. Grupa Azoty Police działa w oparciu o pozwolenia prawne i w odniesieniu do ustalonych poziomów emisji. W 2016 i 2017 roku nie wystąpiły incydenty, które mogłyby mieć istotny wpływ na bioróżnorodność.

Bezpieczna produkcja dla ludzi i otoczenia
Spis treści
Bezpieczna produkcja dla ludzi i otoczenia